In welk jaar ratificeerde Nederland het VN-Vrouwenverdrag? Op welke plek staat Nederland in de Global Gender Gap Index van 2024, op het gebied van Political Empowerment? Zo maar wat vragen uit de korte quiz die Politica, WO=MEN Dutch Gender Platform en het Gender Meer Partijen Initiatief (Gender MPI) samen met Eerste Kamerleden organiseerden op 9 december. Als onderdeel van een bijeenkomst met het thema: ‘Inclusieve besluitvorming maakt het verschil!’. Het Netwerk VN-Vrouwenverdrag verzorgde een korte introductie van het VN-Vrouwenverdrag en Algemene Aanbeveling nummer 40 in Nieuwspoort.
Het VN-Vrouwenverdrag: bindend en resultaatverplichting
Het VN-Vrouwenverdrag, officieel de Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women (CEDAW), is een belangrijk mensenrechtenverdrag dat Nederland in 1991 ratificeerde. Het verplicht staten (en is dus bindend) om vrouwen te beschermen tegen discriminatie en hun positie te verbeteren, niet alleen door wetten aan te passen, maar ook door concrete gelijkheid in de praktijk te realiseren. Het Verdrag verplicht de staat er ook voor te zorgen dat andere partijen zoals bedrijven en verenigingen vrouwen niet discrimineren.
Belang van monitoring en schaduwrapportages
Elke vier jaar wordt de naleving van het Verdrag door landen beoordeeld door het CEDAW-Comité, een groep van 23 onafhankelijke experts. Naast regeringsrapportages speelt de inbreng van maatschappelijke organisaties een cruciale rol. Deze organisaties leveren zogenaamde schaduwrapportages, waarin zij de situatie aanvullen en becommentariëren. Voor de komende Constructieve Dialoog met Nederland, gepland in oktober 2025, heeft het Netwerk VN-Vrouwenverdrag samen met veel andere ngo's en experts een schaduwrapportage opgesteld. Een coalitie van negentig ngo’s heeft zich erachter geschaard. Die schaduwrapportage dient als waardevolle input voor een objectieve beoordeling door het CEDAW-Comité.Toekomstperspectief: reuring en samen werken aan (politieke) gelijkheid
Het VN-Vrouwenverdrag blijft een belangrijk instrument om gelijke rechten te bevorderen, maar de implementatie vraagt erom dat we ons voortdurend blijven inzetten en samen reuring maken. De uitdagingen van gelijke politieke participatie zijn niet de minste. Nederland staat op dit moment op plek 23 wat betreft 'Political Empowerment' in de Global Gender Gap Index. Dat kan veel beter.
Hoe zetten we, en houden we, gendergelijkheid en vrouwenrechten op de politieke agenda? Gelijke en inclusieve vertegenwoordiging van vrouwen in al hun diversiteit is essentieel voor effectieve besluitvorming. Wereldwijd staan we voor steeds complexere uitdagingen. Van de klimaatcrisis tot vredes- en veiligheidsprocessen, en technologische vraagstukken zoals AI tot de ongelijkheid in ons handelssysteem. Oplossingen zijn effectiever, wanneer vrouwen onderdeel zijn van de politieke besluitvorming over uitdagingen zoals deze. De nieuwe VN-Vrouwenverdrag, Aanbeveling 40, benadrukt dit.
Algemene Aanbeveling 40 als routekaart
Algemene Aanbeveling 40 geven staten, maar ook ons als maatschappelijk middenveld, een routekaart en handelingsperspectief om inclusieve besluitvorming werkelijkheid te maken. Werk aan de winkel. Iets dat alle drie de co-hosts van dit Gender MPI – Eerste Kamerleden: Fatimazhra Belhirch (D66), Artie Ramsodit (GroenLinks-PvdA) en Gaby Perin-Gopie (Volt) – tijdens het evenement meermaals bevestigden: als samenleving en als politieke partijen moeten we, nu nog meer dan ooit, meer doen dan alleen praten over gelijkheid. We moeten gendergelijkheid zichtbaar maken in al onze acties, in onze beleidsvorming, en we moeten het goede voorbeeld geven. Deze bijeenkomst was daarvoor een mooi startschot.
Linda Mans
