Pre-sessie 5 juli: Oral Statement

Afgelopen maandag, 5 juli, was het zover: tijd voor het Oral Statement. In 5 minuten mochten we een voorbereidingswerkgroep van CEDAW briefen over de schaduwrapportage en de meest prangende kwesties wat betreft vrouwenrechten in Nederland. Namens het Netwerk VN-Vrouwenverdrag waren Petra Snelders (schrijfteam), Linda Mans (schrijfteam), Luna Vollebregt (schrijfteam) en Saida Derrazi (S.P.E.A.K.) aanwezig bij deze digitale bijeenkomst. Saida sprak namens het Netwerk en de 76 ondertekenaars van het schaduwrapportage het Statement uit. Jammer dat we via een beeldscherm ‘samen’ waren, maar een groepschat bood uitkomst voor snelle uitwisselingen. 

Tijdens de achterbanconsultatie op 28 juni (zie vorige blogpost) was er gelegenheid voor de ondertekenaars van de schaduwrapportage om aan te geven welke issues ze in het Oral Statement nog graag wilden benadrukken. Als top 4 kwam daar uit: de (on)veiligheid van vrouwen, het gebrek aan gendersensitief beleid, de (non-)implementatie van het Verdrag en het belang van duurzame betrokkenheid van vrouwenorganisaties bij overheidsbeleid. We hebben op basis van deze input vervolgens een zo sterk en ‘pitchy’ mogelijk Oral Statement opgesteld. Hierbij hebben we dankbaar gebruik gemaakt van de hulp van Quirine Lengkeek (CHOICE), die dankzij haar ervaringen als NGO-vertegenwoordiger CSW goed weet hoe je moet overtuigen bij de VN. 

In het Statement verwijzen we allereerst naar de grote zorgen die de ondertekenaars hebben over het feit dat Nederlands beleid nog altijd (voornamelijk) genderneutraal is. Dit zorgt ervoor dat bepaalde groepen worden genegeerd en onzichtbaar worden gemaakt en leidt zelfs tot averechtse resultaten. Tijdens de covid-19 pandemie lieten Nederlandse cijfers geen toename in huiselijk geweld zien. Maar was Nederland echt het enige land waar deze schaduwpandemie niet was toegeslagen? En is Nederland veiliger geworden voor vrouwen, of niet? Het extreme geweld tegen sekswerkers tijdens de covid-19 pandemie en de (seksuele) intimidatie en hatespeech waar vrouwen, met name zwarte, migranten, vluchtelingen, moslim en LBTI+ vrouwen mee te maken hebben doen anders vermoeden. Dat maakt het des te schrijnender dat het huidige subsidiemodel het voor een groot deel van de organisaties die deze vrouwen vertegenwoordigen lastig wordt gemaakt om bij te dragen aan beleid. 

Benieuwd naar het hele statement? Lees het hier. 

Naast een delegatie van het Netwerk was ook NNID aanwezig om de gezamenlijke schaduwrapportage van NNID, TNN en COC toe te lichten. Annelies Tukker van NNID vertelde op indrukwekkende wijze over de problematiek die speelt bij lesbische transgender en intersekse personen. Verder gaf ook het College van de Rechten voor de Mens, bij monde van collegelid Geneviève Lieuw, een statement. Net als het Netwerk ging het College (o.a.) in op de onveiligheid die vrouwen ervaren door huiselijk geweld, seksuele intimidatie en hatespeech.

Na afloop van alle Oral Statements (niet alleen Nederland, maar ook Armenië, Georgie, Djibouti, Finland, Niger, Honduras en Turkije kwamen aan bod) kregen de comitéleden de gelegenheid om vragen te stellen aan de aanwezige ngo’s. Deze vragen moesten de ngo’s binnen 24 uur schriftelijk beantwoorden. Aan ons als Nederlandse ngo’s werd één vraag gesteld, namelijk of gedwongen sterilisatie van vrouwen is geregeld in de Nederlandse wet, en of er wat betreft de gedwongen sterilisatie van intersekse kinderen jurisprudentie is, die in lijn is met het VN-Vrouwenverdrag. Deze vraag kwam van het comitélid Ana Peláez Narváez. Samen met NNID hebben we vliegensvlug een antwoord op deze vraag geformuleerd, met dank aan de snelle reacties op onze vragen aan organisaties in het veld die zich met dit thema bezighouden. In het antwoord gaan we in op de zorgen die er zijn over het programma ‘Nu niet Zwanger’, waartegen Bureau Clara Wichmann met succes heeft geprocedeerd. Suggesties voor vragen die het comité aan Nederland zou kunnen stellen zijn: hoe waarborgt de regering de bescherming van de zelfbeschikking van alle vrouwen, ook van de vrouwen die als "kwetsbaar" worden aangemerkt? En welke maatregelen zijn genomen om de rechten van intersekse personen te beschermen?

En nu?

Nu is het wachten op de vragen die het comité zal stellen aan de Nederlandse regering. Waarschijnlijk worden de vragen deze week gepubliceerd. En dan moet Nederland aan de bak om een antwoord te formuleren op de, hopelijk kritische, vragen. 

Laten we hopen dat de regering de schaduwrapportage en de vragen van CEDAW serieus neemt, en dat we gezamenlijk, NGOs en regering, stappen kunnen gaan zetten ter verbetering van de positie van alle vrouwen in Nederland, inclusief zwart, migrant, vluchteling, moslim en LBT+ vrouwen. 

Het schrijfteam